Zgłębianie indiańskiej duszy jest jak nurkowanie w kowadle – najczęściej boli od tego głowa.

Tak wic, za wyjtkiem wy|ej wspomnianego kawaBka Sanocczyzny, który przej[ciowo znajdowaB si (XI XIV w.) pod panowaniem ksi|t ruskich, Aemkowszczyzna, czyli geograficznie Beskid Niski i cz[ Beskidu Sdeckiego, byBa zawsze integralnie zwizana z paDstwowo[ci polsk. Nawet upadek I Rzeczpospolitej i austriackie panowanie nad tzw. Galicj nie zmieniBo tego faktu. Pod wpBywem nowych rzdów i wprowadzonych przez nie reform józefiDskich (od cesarza Józefa ) |ycie górali ruskich, zamieszkujcych wioski na póBnocnych stokach Karpat, zaczBo si powoli zmienia. Przede wszystkim, wraz z ograniczeniem wBadzy feudalnej, zarówno [wieckiej jak i ko[cielnej, rozpoczB si proces zanikania wewntrznego podziaBu na terenach rozcigajcych si na zachodzie od rzeki Poprad, a na wschodzie do rzeki OsBawy. Proces ten ustaliB si w wyniku przechodzenia tzw. królewszczyzn w prywatne rce. Zjawisko to trwaBo od XTV w. W efekcie obszar midzy Popradem i rzek BiaB obejmowaB  paDstwo muszyDskie", wBasno[ bis- 314 Krzysztof Z. Nowakowski Sytuacja polityczna... kupów krakowskich oraz klucz Lubomirskich (pózniej Stadnickich) rozcigaB si nad górn Kamienic. W dorzeczu górnej Ropy i Skówki znajdowaBy si dobra GBadyszów z Szymbarku, które od dóbr Stadnickich ze {migrodu oddzielaB wski pas królewszczyzn. Dalej na wschód le|aBy dukielskie dobra Mniszków, jasielski klucz rzymskokatolickich biskupów z Przemy[la i wreszcie, w dorzeczu OsBawy i OsBawicy teren stanowicy dobra królewskie1. Uniezale|nienie si Rusinów-Aemków od swych feudaBów oraz wdrówki w celach zarobkowo-handlowych na poBudniow stron Karpat, otworzyBo nowy rozdziaB w dziejach Aemkowszczyzny. Du|y wpByw na tworzenie si Bemkowskiej grupy etnicznej miaBo przenikanie niektórych elementów z |ycia i kultury ssiadów: Polaków, SBowaków i Wgrów. Silne poczucie wBasnej odrbno[ci zakorzeniBo si w[ród Aemków (nazwa z poB. XIX w.) dziki jzykowi i wierze obrzdku wschodniego. Pocztkowo Aemkowie byli wyznawcami prawosBawia, lecz gdy na pocztku XVIII w. biskupi prawosBawni z Przemy[la, którzy sprawowali nad nimi duchow opiek, przeszli na uni, Aemkowie nie bez oporu, stali si grekokatolikami. Kolejne przemarsze wojsk rosyjskich przez Aemkowszczyzn w czasie Konfederacji Barskiej, podczas Wiosny Ludów i w latach I wojny [wiatowej, przypominaBy Aemkom ich prawosBawn przeszBo[ oraz wywoBywaBy poczucie wspólnoty z Rosj i nastroje moskalofilskic. Przychylno[ dla Moskwy byBa napitnowana i ostro krytykowana przez polityków budzcego si do |ycia w Galicji Wschodniej narodu ukraiDskiego (poB. XIX w.), a prze[ladowana przez wBadze austriackie. W tym momencie nale|y zwróci uwag na fakt, |e mniej wicej w tym samym czasie, tj. w okresie Wiosny Ludów zaczB si  rodzi" naród ukraiDski i separatyzm Bemkowski. Podobnie te|, tzn. w poBowie XIX w. zaczBy si upowszechnia nazwy: Ukraina  Ukrainiec, Aemkowszczyzna  Aemko. Z uwagi na powizania kulturowe, handlowe, historyczne a wreszcie rodzinne, w koDcu XIX w. zaczto do Aemkowszczyzny zalicza sBowackie tereny po poBudniowej stronie Beskidów, zamieszkane przez Rusnaków, czyli Rusinów sBowackich2. Koniec XIX i pocztek XX w

Tematy

  • ZgĹ‚Ä™bianie indiaĹ„skiej duszy jest jak nurkowanie w kowadle – najczęściej boli od tego gĹ‚owa.
  • Litwy Środkowej z Polską, uznanie Litwy Kowieńskiej jako państwa na arenie międzynarodowej, pogrzebały wyznawaną przez Romera koncepcję tworzenia państwowości Litwy...
  • Czy naprawdę, naprawdę czekała na mnie przez te lata, czy tylko tak się złożyło, że jej nikt z domu zabrać nie potrafił? Coś mi szeptało cichutko, że jabym to może potrafił wówczas,...
  • Kroniki donoszą, że na rozkaz królowej Marii Luizy „generał Velasco wyprawił do Lugo 1500 wozów złota -zdaniem jednych, a 300 wozów ciągniętych przez woły -zdaniem...
  • Ktoś wreszcie wycofał się z przetargu, a ktoś inny przycisnął gruby kciuk do ekranu terminalu Jakiś niewolnik poprowadził ją przez puste korytarze l przypiął jej linkę do kółka...
  • Czy dzieło sztuki staje się mniej piękne przez to, że jest ukryte? Ja obejrzę ten film… a po mojej śmierci obejrzy go świat i uzna mój geniusz, nawet jeśli sposób w jaki go wyraziłem,...
  • Pracował jako prosty robotnik w dokach okrętowych, włóczył się po świecie jako marynarz i komiwojażer, póź- niej przez jakiś czas ujeżdżał konie dla cyrku, był...
  • - Prawdą jest to, co przed chwilą wyszło na jaw! Wszystko przez ciebie, bo trzeba cię zmuszać do uczciwości! Kłamiesz zawsze, gdy tylko może ci to ujść na sucho! Trzeba cię...
  • Uderzył mnie fakt – którego w pierwszej chwili nie potrafiłem sobie wytłumaczyć – że choć aszocy przekazywali tę legendę z pokolenia na pokolenie przez całe tysiąclecia, to...
  • Kierowany przez Himalayan Institute Hospital Trust, szpital, centrum medyczne i program rozwoju wsi są uważane za wzór opieki medycznej w całych Indiach...
  • Wedle prawa musiano winnego wydać ojcu chłopca, ale to mogło nastąpić dopiero za tydzień, gdyż handlarz jako gość miał przez czternaście dni być pod naszą opieką...
    •