Niema si� czemu dziwi�, gdy ma��onek niech�tnie spogl�da na leczenie, w kt�rem, jak s�usznie mo�e przypuszcza�, wyj- dzie na jaw rejestr jego grzech�w; to te� my si� temu...

Zgłębianie indiańskiej duszy jest jak nurkowanie w kowadle – najczęściej boli od tego głowa.

Przedsi�wzi�li�my w�a�nie co�, co wobec istniej�cych warun- k�w by�o nie do przeprowadzenia, Zamiast o wielu wypadkach chc� wam opowiedzie� tylko o jednym, w kt�rym przez wzgl�dy lekarskie zosta�em skaza- TERAPJA ANALITYCZNA ny na rol� cierpi�cego. Przed wielu laty podj��em si� analitycz- nego leczenia m�odej dziewczyny, kt�ra ju� od d�u�szego czasu nie mog�a wskutek l�ku ani wyj�� na ulic�, ani te� zosta� sama w domu. Chora przyzna�a si� powoli, �e wyobra�ni� jej zaj�y przypadkowe spostrze�enia czu�ego stosunku mi�dzy matk� a zamo�nym przyjacielem domu. By�a jednak o tyle niezr�czna lub tak wyrafinowana, - �e da�a matce wskaz�wk� co do temat�w omawianych podczas godzin analizy, a to w ten spos�b, �e zmieni�a zachowanie swe wzgl�dem matki, obstawa�a przy tem, by tylko matka chroni�a j� od l�ku przed samotno�ci� i, pe�na l�ku, zast�powa�a jej drzwi, gdy ta chcia�a wyj�� z domu. Matka sama by�a dawniej bardzo nerwowa, zosta�a jednak uleczona przed laty w zak�adzie wodoleczni- czym. Dodajmy, �e pozna�a w tym zak�adzie m�czyzn�, z kt�rym mog�a nawi�za� stosunek, zaspakajaj�cy j� pod ka�- dym wzgl�dem. Zdumiona gwa�townemi naleganiami dziew- cz�cia, zrozumia�a nagle, co oznacza� l�k jej c�rki. Zachorowa- �a, by uwi�zi� matk� i pozbawi� j� wolno�ci, niezb�dnej do obcowania z kochankiem. Pr�dko zdecydowana, po�o�y�a matka kres szkodliwemu leczeniu. Umieszczono dziewczynk� w zak�adzie dla chorych nerwowo i pokazywano j� przez czas d�u�szy jako �biedn� ofiar� psychoanalizy". D�ugo tak�e prze- �ladowano mnie obmow� wskutek z�ego wyniku tego lecze- nia. Zachowa�em milczenie, poniewa� uwa�a�em si� za zwi�- zanego przez obowi�zek dyskrecji lekarskiej. Znacznie p�niej dowiedzia�em si� od jednego z koleg�w, kt�ry odwiedzi� �w zak�ad i widzia� tam dziewczynk� cierpi�c� na agorafobj�, �e stosunek mi�dzy jej matk� a zamo�nym przyjacielem jest wszystkim wiadomy i posiada prawdopodobnie aprobat� ma��onka i ojca. Tej �tajemnicy" po�wi�cono wi�c leczenie. W latach przedwojennych, gdy nap�yw chorych z wielu kraj�w uczyni� mnie niezale�nym od �aski lub nie�aski miasta rodzinnego, trzyma�em si� zasady, by nie podejmowa� lecze- nia chorego, kt�ry sam sob� nie rozporz�dza i w swych naj- wa�niejszych sprawach �yciowych nie jest niezale�ny od in- nych. Nie ka�dy jednak psychoanalityk mo�e sobie na to pozwoli�. Wyci�gniecie mo�e z mojego ostrze�enia przed krewnymi wniosek, �e nale�y w celu leczenia psychoanaliz� izolowa� chorych od ich rodzin, ogranicza� wi�c t� terapj� do pacjent�w, znajduj�cych si� w zak�adach dla nerwowo cho- 400 WST�P DO PSYCHOANALIZY rych. Ale nie mog� zgodzi� si� z wami w tym wzgl�dzie; jest znacznie korzystniej, gdy chorzy - o ile nie znajduj� si� w okresie ci�kiego wyczerpania - pozostaj� podczas leczenia w tych warunkach, w kt�rych musz� walczy� z postawionemi im zadaniami. Krewni jednak nie powinni niweczy� swem zachowaniem tej korzy�ci i wog�le nie wyst�powa� wrogo przeciw usi�owaniom lekarza. Ale jak sk�onicie do tego te niedost�pne dla nas czynniki! Oceniacie te�, naturalnie, jak dalece na widoki leczenia wp�ywaj� �rodowisko socjalne i stan kulturalny rodziny. Nieprawda�, wszystko to stwarza smutne perspektywy dla skuteczno�ci psychoanalizy, jako terapji, nawet je�li prze- wa�aj�c� ilo�� naszych niepowodze� przypiszemy tym prze- szkodom zewn�trznym. Przyjaciele analizy radzili nam, by- �my na zestawienie niepowodze� odpowiedzieli przeprowa- dzon� przez nas statystyk� sukces�w. Nie zgodzi�em si� na to. Zaznaczy�em, �e statystyka jest bezwarto�ciowa, je�li zesta- wione pozyq'e s� zbyt ma�o jednorodne; a przypadki schorze� nerwicowych, kt�re poddawano leczeniu, nie by�y rzeczywi- �cie r�wnowarto�ciowe pod ka�dym wzgl�dem. Pr�cz tego okres czasu, kt�ry mo�na by�o ogarn��, by� zbyt kr�tki, by s�dzi� o trwa�o�ci uzdrowie�, a wielu przypadk�w nie mo�na by�o wog�le poda� do wiadomo�ci. Dotyczy�y one os�b, kt�re zachowywa�y w tajemnicy swoj� chorob� zar�wno jak lecze- nie i kt�rych uzdrowienie musia�o r�wnie� pozosta� w ukry- ciu. Najsilniejszym momentem hamuj�cym by�o jednak zrozu- mienie, �e ludzie zachowuj� si� bardzo irracjonalnie, je�li cho- dzi o terapj�, tak, �e nie ma si� widok�w przekonania ich zapomoc� rozs�dnych �rodk�w. Nowo�� terapeutyczna zosta- je przyj�ta z szalonym entuzjamem, jak by�o naprzyk�ad wte- dy, gdy Koch odda� na u�ytek og�u w walce z gru�lic� swoj� pierwsz� tuberkulin�, lub te� traktowana z niezg��bion� nieuf- no�ci�, jak rzeczywi�cie zbawienne szczepienie ospy Jennem, kt�re jeszcze dzi� ma swoich nieprzejednanych przeciwnik�w. Przeciw psychoanalizie istnia� widocznie przes�d. Gdy ule- czono ci�ki przypadek, mo�na by�o s�ysze�: to nie jest �aden dow�d, chory sam przyszed�by do zdrowia w tym czasie. I kiedy chora, kt�ra przeby�a cztery cykle depresji i manji i kt�r� zacz��em leczy� w przerwie po okresie melancholji, znalaz�a si� trzy tygodnie p�niej u pocz�tku okresu manji, TERAPJA ANALITYCZNA wszyscy cz�onkowie rodziny, a tak�e i wysokie autorytety lekarskie, u kt�rych zasi�gni�to porady, byli przekonani, �e nowy napad mo�e by� tylko skutkiem pr�bnej analizy. Prze- ciw przes�dom nie mo�na nic uczyni�; widzicie to teraz zno- wu na przes�dach, kt�re jedna grupa narod�w, prowadz�cych wojn�, wysun�a przeciw innej. Najrozs�dniejsze jest czeka� i pozostawi� je czasowi, kt�ry je zu�ywa. Pewnego dnia ci sami ludzie zaczynaj� my�le� o tych samych rzeczach zupe�nie inaczej ni� dotychczas; dlaczego nie my�leli tak ju� wcze�niej, pozostaje niezg��bion� tajemnic�. By� mo�e, �e przes�d przeciw terapji analitycznej zmniej- sza si� ju� teraz. Ci�g�e rozpowszechnianie si� nauk analitycz- nych, zwi�kszenie si� ilo�ci lekarzy, kt�rzy stosuj� leczenie analityczne w niekt�rych krajach, zdaje si� o tem �wiadczy�

Niema si� czemu dziwi�, gdy ma��onek niech�tnie spogl�da na leczenie, w kt�rem, jak s�usznie mo�e przypuszcza�, wyj- dzie na jaw rejestr jego grzech�w; to te� my si� temu...

Zgłębianie indiańskiej duszy jest jak nurkowanie w kowadle – najczęściej boli od tego głowa.

Tematy