Zgłębianie indiańskiej duszy jest jak nurkowanie w kowadle – najczęściej boli od tego głowa.
Takie zbiorowiska roślinne są niejed-
norodne, podobnie jak warunki,
w których muszą rosnąć. Obok wielu nie-
pozornie kwitnących roślin, takich jak
babka, tasznik i pokrzywa znajdujemy
w nich okazałe i piękne rośliny o dużych
kwiatach: osty, łopiany, wiesiołek,
dziewanna, wierzbówka, żmijowiec.
Nawet jeśli rośliny ruderalne nie są do-
ceniane jako kwiaty, to właśnie im za-
wdzięczamy, że rany zadane przyrodzie
przez działalność ludzką zarastają, a na-
wet pokrywają się kwiatami bez naszej
pomocy.
Naturaly zasięg roślin dziko rosnących
pokazuje nam, że istnieją wysoko
wyspecjalizowane gatunki, które mogą
rosnąć tylko w jednym biotopie, jak np.
szarotka w wysokogórskich murawach,
soliród w słonej wodzie obszarów nad-
morskich, obuwik w cienistych lasach
lub kruszczyk błotny w żyznych torfowis-
kach niskich. Do takich wrażliwych na
zmiany siedliska roślin dziko rosnących
należy większość zagrożonych gatun-
ków. Nie mogą one „zrobić uniku", gdy
ich unikalne siedlisko jest zawężane,
zmieniane lub niszczone.
Po okresie zlodowaceń powiększało się
bogactwo gatunkowe roślin na skutek
krajobrazotwórczej działalności czło-
wieka, dziś jednak ubożeje ono pod
wpływem uwarunkowanego cywiliza-
cyjnie spustoszenia krajobrazu. Prze-
żywamy zmiany naturalnych siedlisk
na korzyść warunków sztucznie stwo-
rzonych. W miejscach pokrytych as-
faltem i betonem zamiera każde życie
roślin.
Dziko rosnące gatunki roślin nie sta-
nowią czynnika gospodarczego. Gdy
wymierało coraz więcej gatunków i ro-
sło zagrożenie wielu innych, zrodziła
się inicjatywa wydania chroniących je
praw. Ale dopiero w ostatnich czasach
stworzono ich podstawy: inwentaryza-
cję gatunków. Od czasu ukazania się
Red Data Books wydanej przez Inter-
national Union for Conservation of Na-
turę (IUCN), Międzynarodową Unię
Ochrony Przyrody i Zasobów Natural-
nych, wykazy wymarłych i zagrożo-
nych gatunków zwierząt i roślin nazywa-
ne są „czerwonymi księgami". Polska
czerwona księga roślin wydana w 1993 r,
obejmuje 206 gatunków roślin kwiato-
wych i paprotników. Stanowi to blisko
10% naszej flory. Podzielone na katego-
rie dają się ująć w następujących licz-
bach:
34 gatunki wymarłe
36 gatunków wymierających
71 gatunków narażonych na wymarcie
56 gatunków rzadkich
3 gatunki o nieokreślonym zagrożeniu.
Przyroda potrzebuje dziś naszej troski